Τι είναι?
Είναι η διαδικασία της επεξεργασίας των αισθητηριακών ερεθισμάτων από το κεντρικό νευρικό σύστημα, ώστε να παράγει μια προσαρμοστική αντίδραση. Με απλά λόγια, είναι η οργανική διαδικασία που ακολουθεί ένα ερέθισμα προκειμένου να διατηρηθεί η λειτουργικότητα στο άτομο σε κάθε περίσταση.
Για παράδειγμα, ο εξωτερικός ήχος ενός αυτοκινήτου είναι ηχητικό ερέθισμα το οποίο καταγράφεται . Αφού αναγνωριστεί και επεξεργαστεί, ο εγκέφαλος αποφασίζει εάν θα το αγνοήσει ή αν θα αντιδράσει σε αυτό και πως ( διαφορετική αντίδραση είναι να κλείσει κάποιος τη μπαλκονόπορτα ακούγοντας έναν έντονο θόρυβο από το να κλείσει τα αυτιά του φωνάζοντας ).
Ποιον αφορά?
Η αισθητηριακή ολοκλήρωση αφορά τα ερεθίσματα όλων των αισθήσεων και μας ακολουθεί καθ όλη την ανάπτυξή μας. Οι αισθήσεις μας είναι η έναρξη για την ανάπτυξη όλων των υπόλοιπων δεξιοτήτων μας(κινητικές , αντιληπτικές, γνωστικές, ψυχολογικές, κοινωνικές και αυτοδιάθεσης) και η ολοκλήρωσή τους δεν είναι τεχνική ή <<πολυτέλεια>>, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για την υγεία μας.
Σε περίπτωση δυσλειτουργίας κατά την πρόσληψη - ενσωμάτωση των αισθητηριακών πληροφοριών, το άτομο εμφανίζει διαταραχές στο σχεδιασμό και στην παρουσίαση συμπεριφορών οι οποίες είναι απαραίτητες για την αντιληπτική και κινητική μάθηση.
Η αισθητηριακή ολοκλήρωσή απευθύνεται κυρίως σε παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές, διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, διαταραχή του συντονισμού των κινήσεων, σε ενήλικες με τραύμα στον εγκέφαλο ή νοητική υστέρηση (Foster 1996),
Παρέμβαση
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας χρησιμοποιούνται διάφορες δραστηριότητες οι οποίες παρέχουν ευκαιρία για αυξημένη πρόσληψη ερεθισμάτων . Με αυτό τον τρόπο βελτιώνεται η ικανότητα του κεντρικού νευρικού συστήματος για επεξεργασία, ενσωμάτωση και ολοκλήρωση των αισθητηριακών πληροφοριών. Αρχικά ενεργοποιούνται οι βασικές αισθητηριακές αντιδράσεις ενώ στη συνέχεια με διαβαθμίσεις χρησιμοποιούνται πιο περίπλοκες δραστηριότητες που απαιτούν αντιδράσεις σε πολλά επίπεδα. Κατά τη διαδικασία χρησιμοποιείται ειδικός εξοπλισμός που προσφέρει ειδικές κινητικές εμπειρίες. Το άτομο συμμετέχει είτε ενεργητικά είτε παθητικά.
Εξοπλισμός χώρου:
- πίστα αναρρίχησης
- κούνια
- ισορροπιστική σανίδα
- αιωρούμενη μπάλα
- αιωρούμενο σχοινί με κόμπους
- κουτί διαφόρων απτικών ερεθισμάτων
- κουτί διαφόρων γευστικών και οσφρητικών ερεθισμάτων
ΠΙΣΤΑ ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗΣ
Οφέλη
- κινητικός σχεδιασμός
- έλεγχος ιδιοδεκτικών ερεθισμάτων
- κιναισθησία
- έλεγχος μετατόπισης κέντρου βάρους
- ενδυνάμωση λαβήςενδυνάμωση βάσης στήριξης
- επίλυση προβλήματος
- ανάπτυξη οπτικής αντίληψης βάθους
- οπτική εστίαση
- αναγνώριση, έκφραση και διαχείριση συναισθηματικών αλλαγών πριν – κατά - και μετά τη χρήση τηςανάπτυξη εικόνας εαυτού
ΚΟΥΝΙΑ
Οφέλη
- αιθουσαία ερεθίσματα που αφορούν την ισορροπία και τις προσαρμοστικές αντιδράσεις σε αυτά
- έλεγχος ιδιοδεκτικών ερεθισμάτων που αφορά την κιναισθησία
- ανάπτυξη οπτική αντίληψη (διάκριση εικόνας – φόντου, αντίληψη βάθους, προσανατολισμός κα)
- εστίαση και διάρκεια προσοχής
- επίλυση προβλήματος
- αίσθηση κέντρου βάρους και διαχείριση μετατόπισης του
- ενδυνάμωση απομονωμένων μυικών ομάδων (πχ κοιλιακοί, ραχιαίοι κ.α)
- ανάπτυξη και διατήρηση βλεμματικής επαφής
- αναγνώριση - έκφραση και διαχείριση των συναισθηματικών αλλαγών που προκαλεί η κούνια
- ανάπτυξη εικόνας εαυτού